پتینه کاری چوب
پتینه کاری چوب چیست
در واقع پتینه کاری چوب ، به ترکیب چند رنگ و ایجاد لایههای رنگی متفاوت بر روی چوب قلمداد میشود.
با استفاده از هنر پتینه کاری می توان اجسام چوبی را به حالت کهنه در آورد.
با کمک بافت های کهنه کاری شده و اکسید شدن می توان روی اجسام شیار هایی ایجاد کرد تا کهنه به نظر برسند.
پتینه کاری به عنوان رنگ در ساختار چوبی یا پوشش طبیعی درنظر گرفته شده که با توجه به تیرگی چوب و هر گونه تغییری که در بافت، سطح و رنگ چوب بدست می آید سنجیده می شود.
انواع پتینه کاری چوب:
پتینه به وسیله رنگ های حلال در آب
پتینه روی چوب با لاک الکل
پتینه روی چوب با شاپان
پتینه کاری چوب با رنگ روغنی
برای پتینه کاری چوب را خشک و از موادی روی چوب استفاده میکنند تا چوب اکسید و آمادهی رنگ کردن شود.
چوب ها انواع مختلفی دارند و از نظر بافت و انسجام با یکدیگر متفاوت اند.
و به دو دسته نرم و سخت تقسیم می شوند که هر کدام کارایی خاصی دارند.
رنگ پذیری چوب نسبت به بافت و تراکم چوب متفاوت است.
بعضی از رنگها ذاتا پوششی هستند.
با اجرای آنها بر روی چوب امکان پیدا بودن موجهای چوب وجود ندارد.
مانند رنگهای روغنی که در بازار رایج هستند و برای سطوحی مانند دیوارها یا درب و پنجره به کار میروند.
هدف اکثر پتینه کاری های روی چوب نمایان بودن رگه ها و گره های چوب است.
بهطوریکه رنگ کلی طرح همزمان عوض شده و در برخی از اجراها کهنهکاری نیز به مراحل افزوده میشود.
معروف ترین نوع چوب موجود در بازار ایران چوب روسی است.
که با استفاده از تکنیک های سندبلاست مراحل اولیه آماده سازی برای پتینه کاری روی آن اجرا می گردد.
سندبلاست در پتینه کاری چوب
تکنیک سندبلاست با توجه به افزایش مدل های رنگی و به هدف افزایش مقاومت چوب اجرا میشود.
و در واقع فرایندی است که طی آن ذرات ریز ساینده بر روی سطح با فشار زیاد باد پاشیده میشود.
ژنرال بنجامین تیلمن آمریکایی کاشف این شیوه است.
هنگامی که در قرارگاه نظامی محل خدمت ژنرال طوفان شن در حال وزیدن بود، چیزی توجه او را به خود جلب کرد قسمتی از شیشه پنجره اتاق بر اثر برخورد شن، مات و زبر شده بود این مسئله باعث ایجاد جرقهای در ذهن بنجامین تیلمن شد تا دستگاهی بسازد که بتواند شن را با سرعت زیاد پرتاب کند.
و بدین ترتیب بنجامین پدر سندبلاست دنیا لقب گرفت.
امروزه از این روش جهت زدودن چربی، غبار، زنگ، جرم، رنگ و … از سطح اشیاء مختلف خصوصاً فلزات استفاده میشود.
به نحوی که اگر شما یک تکه آهن قراضه زنگ زده را به یک کارگاه سندبلاست بسپارید بعد از تحویل، اولین فکری که به ذهن شما خطور میکند این است که حتماً یکه قطعه آهن نو باکار قبلی شما تعویض شده است.
امروزه این روش بهعنوان یک صنعت بازیافت با حداقل هزینه شناخته میشود.
سندبلاست توانسته جای خود را در صنایع دیگری از جمله صنایع چوبی باز کند.
چوب روسی یا نراد یکی از چوبهای غیر همگن است که بافت بسیار نرمی دارد.
همین مسئله میتواند موجب مشکلات جانبی زیادی شود.
(مثل ضربه پذیری بالا، عدم مقاومت در برابر رطوبت، اشعه یو وی آفتاب و عوامل جوی، ترک خوردن و تاب برداشتن و غیره)
عمل سندبلاست علاوه بر مرتفع کردن مشکلاتی که ذکر شد نقش و رگههای چوب را به نحو زیادی آشکار میکند بهگونهای که این رگهها با دست قابل لمس میشوند.
نحوه اجرای هنر پتینه کاری چوب
برای پتینه کاری چوب ابتدا در امتداد رگهها شروع به کشیدن فرچه سیمی بر روی کار میکنند.
به نحوی که وقتی در جهت خلاف موجها روی چوب دست بکشیم شیارهایی را در کار احساس می کنیم.
پس از اتمام فرچه کشی سطح کار از رنگ رقیق شده استفاده میکنند.
سپس کیلر بر سطح چوب میپاشند تا رنگ ها تداخل پیدا نکند.
بعد از خشک شدن کیلر در جهت رگه های چوب بتونه کاری یکدست انجام داده و سنباده کشی میکنند.
پس از اتمام سنباده کاری، یک دست سیلر بر روی کار میپاشند.
و بعد از خشک شدنش پلی استر بر روی آن اجرا میشود.
با تغییر رنگ بتونه یا رنگ آستر فوری هزاران رنگ بی نظیر خلق میشود که هر کدام چشم انداز خاصی خواهد داشت.
روشهای بعدی که برای پتینه کاری چوب استفاده میشود کهنه کاری روی چوب است که بیشتر روی اشیا و مبلمان و مجسمه ها کاربرد دارد.
در این روش از شاپان، رنگهای روغنی، پارفین و … استفاده میشود و هدف به وجود آوردن یک نمای کهنه کاری شده روی سطوح است.
در برخی از این نوع اجراها در مرحله های پایانی از ماده مخصوص ترک استفاده می کنند تا سطح کار جلوه متفاوتی را به خود بگیرد.